146 lat temu urodził się założyciel Wisły Kraków - Tadeusz Łopuszański

Pod koniec XIX wieku wśród Polaków wzrastało zainteresowanie szeroko pojętą kulturą fizyczną. Przejawem tego była chociażby działalność organizacji takich, jak Towarzystwo Gimnastyczne Sokół czy Park Gier i Zabaw Ruchowych Henryka Jordana. Tadeusz Łopuszański od wczesnej młodości sam interesował się sportem. W Parku Jordana był jednym z tak zwanych przodowników, czyli instruktorów prowadzących zajęcia z młodzieżą. Jako wioślarz TG Sokół brał udział w licznych regatach, uczestniczył też w modnych wówczas wyprawach w Tatry.

Gdy Łopuszański rozpoczął pracę nauczyciela od razu zaczął dbać nie tylko o rozwój intelektualny swoich podopiecznych. Doceniając znaczenie wychowania fizycznego w procesie pedagogicznym zachęcał swoich uczniów do gier i organizował wycieczki krajoznawcze. W czasie jednej z zagranicznych podróży miał okazję zapoznać się z piłką nożną i po powrocie do Krakowa pewnego dnia zatrzymał swoich uczniów w sali po lekcji. Zasugerował im utworzenie klubu piłkarskiego.

„Propozycja ta zaszokowała nas do tego stopnia, że milczeliśmy, bo wprost nie chcieliśmy wierzyć, by coś podobnego mogło wyjść z ust i to profesora. Profesor jednak zrozumiał nasze milczenie i jakby nic opowiadał jak to w innych państwach rozwija się sport, więc i my Polacy musimy włączyć się w ten nurt. Na te słowa radość taka zapanowała, żeśmy zaczęli klaskać i niejednemu łza pokazała się w oku. Godziliśmy się na wszystko, że klub będzie nazywał się Wisła, i znowu oklaski i okrzyki: Polacy i Wisła to Polska. Tę naszą Wisłę trzeba było mieć i na sercu. Uchwaliliśmy więc kolor naszych koszulek w kolorze błękitnym z emblematem na lewej piersi, przepołowioną piłkę, w kolorze czarnym w poziomie, przy czym kołnierz i manszety wraz ze spodenkami miały być również koloru czarnego” - tak spotkanie założycielskie relacjonował Roman Wilczyński, jeden z uczniów Łopuszańskiego.

Prof. Łopuszański przez kilka kolejnych lat był prezesem Wisły - początkowo nieformalnie, a w 1910 roku (po rejestracji Wisły jako stowarzyszenia) oficjalnie. Warto pamiętać, że w 1906 roku popularność piłki nożnej w Krakowie gwałtownie wzrosła, co zaowocowało powstaniem rozlicznych drużyn. Większość z nich istniała bardzo krótko, tylko nieliczne mocniej zaznaczyły swoją aktywność. To, że Wisła zbudowała fundamenty organizacyjne gwarantujące jej przetrwanie było zasługą Łopuszańskiego.

Tadeusz Łopuszański pozostał jednak przede wszystkim pedagogiem - wychowywanie młodzieży było jego misją życiową, a sport tylko jednym z narzędzi. Gdy Wisła osiągnęła wystarczający poziom rozwoju, założyciel klubu powierzył losy drużyny kolejnym działaczom, a sam pełniej zaangażował się w edukację. Pracował jako inspektor szkolny, prowadził również eksperymentalną placówkę realizującą nowatorski program. W 1919 roku Łopuszański został ministrem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Następnie pełnił funkcję wiceministra w tym resorcie, aż do czasu przewrotu majowego w 1926 roku. Po tych wydarzeniach z przyczyn politycznych musiał się wycofać z życia publicznego. Poświęcił się wtedy prowadzeniu eksperymentalnego Gimnazjum i Liceum im. Sułkowskich w Rydzynie koło Leszna. Ośrodek ten wypracował nowatorskie metody nauczania na poziomie szkolnictwa średniego - jednym z filarów programu było oczywiście wychowanie fizyczne.

W czasie okupacji Łopuszański organizował tajne nauczanie. Po 1945 roku chciał wznowić działalność szkoły w Rydzynie, ale w nowych warunkach politycznych było to niemożliwe. Od 1912 roku Łopuszański nie był już czynnie zaangażowany w życie Wisły Kraków, jednak w klubie niezmiennie pamiętano o jego zasługach. Patronował jubileuszom Wisły, był obecny przy otwarciu stadionu w 1921 roku, został mianowany członkiem honorowym klubu.

Tadeusz Łopuszański zmarł w 1955 roku. W naszej pamięci pozostaje jako ojciec-założyciel Wisły Kraków, ale warto pamiętać, że jego koncepcje edukacyjne wciąż są inspirujące dla pedagogów.